Terugblik op 4 januari 2023 in Utrecht

Domkerk en Nicolaikerk
Picture

Het jaar 2023 is nog maar een paar dagen oud. Het is guur, regenachtig… Maar dat weerhoudt dertien tieners niet om af te reizen naar het mooie Utrecht! Samen met hun ouders staan ze om 10 uur klaar om twee van de mooiste orgels van Nederland te bespelen. We zien een paar bekenden, maar ook weer heel wat nieuwe gezichten! StayTuned.nu wordt steeds bekender onder Nederlandse jonge organisten. ​

​De helft van de groep meldt zich bij de Domkerk, waar Jeroen en Domorganist Jan Hage de organisten opwachten. De andere tieners worden op het Nicolaaskerkhof verwelkomd door Peter en de vaste organist van de Nicolaikerk, Ko Zwanenburg.
In die Nicolaikerk staat een keimooi orgel van de beroemde Deense orgelbouwer Marcussen. Die naam kenden we trouwens al van de eerdere StayTuned-dagen. Dezelfde orgelmaker bouwde ook het orgel in de Laurenskerk in Rotterdam, waar we in mei vorig jaar waren, en in de 60-er jaren restaureerde Marcussen het grote orgel in de Haarlemse Bavokerk. En daar waren we nog maar twee maanden geleden.
Maar dit Utrechtse instrument van Marcussen is een totaal ander orgel! Wat een heldere klank, monumentaal, en wat een prachtige akoestiek… Perfect voor componisten als Bach, Buxtehude en Sorge, maar ook Mendelssohn klinkt als een klok. Bijzonder zijn de 32-voets Fagot, de horizontale trompetten en de Cimbelstern – kleine twinkelende belletjes die Ko graag met kerst aanzet. En wat te denken van de met de hand bedienbare ‘zwelkast’…?​
​Het orgel in de Domkerk, gebouwd in de negentiende eeuw door de Nederlandse orgelmaker Bätz, is een andere wereld: breed en rond van klank en typisch romantisch van karakter. Een wereld van verschil met het Marcussen-orgel. En niet alleen qua klank… wat speelt dat orgel zwaar! Je vingers moeten goed getraind zijn om de toetsen in te drukken, zeker als de manuaalkoppels worden gebruikt. Na even wennen lukt het gelukkig iedereen.
​Net als de vorige keer in Haarlem nemen we ook een kijkje in het orgel. Marijn Slappendel van de orgelbouwer Van Vulpen is erbij om de jongens te laten zien hoe dit orgel is geconstrueerd. Het lijkt erop dat er behalve toekomstige organisten ook een paar toekomstige orgelbouwers in deze StayTuned-groep zitten!
​Tussen de middag staat een heerlijke lunch met saucijzenbroodjes klaar in Museum Speelklok – een prachtig museum in een voormalige kerk vol orgels, speelklokken, zelf spelende toetsinstrumenten en nog veel meer. Geweldig om te zien hoe zelf spelende muziekinstrumenten jong en oud al eeuwenlang tot op de dag van vandaag fascineren.
​Na de pauze – de zon schijnt inmiddels! – wisselen de groepen om. Als iedereen in de Dom en Nicolai alle voorbereide stukken heeft gespeeld, verzamelt aan het eind van de middag de groep zich samen met de inmiddels heel nieuwsgierige ouders in de Domkerk. Ko en Jan geven een geweldig concert met muziek van Joseph Rheinberger en Olivier Messiaen. Wát een klank!
​Rond half zes zit het erop. Geïnspireerd en met de oren vol bekende én nieuwe orgelmuziek keert iedereen naar huis. Ko en Jan: bedankt! Nu snel weer oefenen, om de volgende keer wat nieuwe stukken mee te kunnen nemen.
Wanneer die volgende keer is? Zaterdag 6 mei, en dan gaan we naar de zuidelijkste stad van Nederland: Maastricht. Houd de site in de gaten; het programma voor deze dag zal er snel worden opgezet. Opgeven kan trouwens al, net als voor de meerdaagse orgelreis naar Groningen!
Het fotoverslag (alle foto's van Albert Allema):
Hier tot slot een korte impressie van de dag -->